මෙරට පාසල් සිසුන් අතරින් ඇතැම් දරුවන් සිය දිවි නසාගැනීමට තදින් පෙළඹීමේ ප්‍රවණතාවක් ඇති බවට සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය අනාවරණය කර ඇත. වෛද්‍යවරු සඳහන්කරන ආකාරයට මෙලෙස දරුවන් සිය දිවි හානිකර ගැනීමට පෙළඹීමට හේතුවක් වශයෙන් මව්පියන් ජංගම දුරකථන සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතයට බහුලව නැඹුරුවීම තුළින් මාපිය දූ දරු සම්බන්ධතා අඩුවීම මෙම අවාසනාවන්ත තත්ත්වයට හේතුව විය හැකි බවයි.
වයස අවුරුදු 10ත් 19ත් අතර පසුවන නව යෞවන වියෙහි පසුවන්නන් මෙරට ජනගහනයෙන් මිලියන 3.5ක්ම එම කාණ්ඩයට අයත් වේ. මෙම කාලය තුළ දරුවෙකුගේ කායික මානසික හා සමාජීය චර්යාවල ශීඝ්‍ර වෙනස්කම් සිදුවන බැවින් මෙම අවධියේ පසුවන දරුවන් පිළිබඳ දැඩි අවධානයක් යොමුකළ යුතු බව වෛද්‍යවරුන් පවසා සිටියි.
2024 වසරේ සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය විසින් ‘ගෝලීය පාසල් සෞඛ්‍ය සමීක්ෂණය’ පවත්වා තිබූ අතර නව යොවුන් වියේ පාසල් සිසුන්ගේ චර්යා පිළිබඳ දත්ත ලබාගැනීමේ අරමුණින් මෙම සමීක්ෂණය පවත්වා තිබුණි.
මෙම සමීක්ෂණය සඳහා වයස අවුරුදු 13ත් 17ත් අතර වයසේ පසුවන පාසල් සිසුන් 2585 දෙනෙකු සහභාගී කරගෙන තිබුණි. මීට පෙර මෙම සමීක්ෂණය පවත්වා තිබුණේ 2016 වසරේදී ය. මෙවර සමීක්ෂණයේදී දරුවන්ගේ කායික සහ මානසික සෞඛ්‍ය පිළිබඳ ආන්දෝලනාත්මක කරුණු රැසක් අනාවරණ කරගත් බව සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය ප්‍රකාශ කරයි.
ඒ අනුව එම සිසුන්ගෙන් 21.4%ක් අඩු බර සහිත වූවන් ලෙසත්, 12.1%ක් අධි බරින් යුක්ත බවත්, 3%ක් ස්ථූලතාවයෙන් පෙළෙන බවත් හඳුනාගෙන ඇත. සිය නිවෙස් තුළ ආහාර හිඟකම නිසා සිසුන් 4.3%ක් උදෑසන ආහාරවේල නොගන්නා බවද හෙළි වී තිබේ.
මානසික සෞඛ්‍යය සම්බන්ධව ආන්දෝලනාත්මක කරුණු රැසක් මෙම සමීක්ෂණයෙන් හෙළිවී ඇති අතර ඒ අනුව පසුගිය වසර තුළ මෙම සිසුන් අතරින් 22.4%ක පිරිසකට සෑම විටම හෝ බොහෝවිට ඉතා තදින් තනිකමක් දැනී ඇති බව අනාවරණ වී තිබේ. එමෙන්ම 7.5%කට සමීප යහළුවන් නොමැති බවත් එම වාර්තාවල සඳහන් වී ඇත.
Depression හෙවත් විෂාදය ගති ලක්ෂණ ඇති සිසුන් ගණන 18%ක් හඳුනාගෙන ඇති අතර ඒ අනුව පසුගිය වසර තුළ සිසුන් 15.4%ක් දිවි නසාගැනීමට තදින්ම පෙළඹී ඇති බවත්, 9.6%ක් දිවි නසාගන්නේ කෙසේද යන්න සැලසුම් කර ඇති බවත් මින් හෙළිවී තිබීම අතිශය අවදානම් තත්ත්වයක් බව වෛද්‍යවරුන් පෙන්වා දේ. මේ අතර සමීක්ෂණයට ලක්වූ සිසුන්ගෙන් 5.7%ක් දුම්පානය කරන බවත් 5.3%ක් මත්පැන් පානය කරන බවත් හඳුනාගෙන ඇත. එය 2016ට සාපේක්ෂව සංඛ්‍යාත්මකව ඉහළ යාමකි. එමෙන්ම මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය ද වැඩි වී ඇති බවත් සිසුන්ගෙන් 3.2ක් කංසා භාවිත කරන බවත් හඳුනාගෙන තිබේ. පසුගිය මාසයේ ලද දත්ත අනුව ගංජා භාවිත කර ඇති සිසුන් ගණන 2.1කි.
මේ අතර පාසල් සිසුන්ගෙන් 63%ක් පාසල් දිනවලදී නිදා ගන්නේ පැය 8කට වඩා අඩුවෙන් බවත් හඳුනාගෙන තිබේ. එමෙන්ම දරුවන්ගෙන් 28.4%ක් දිනකට පැය තුනකට අධික කාලයක් අධ්‍යාපනික නොවන කාරණ සඳහා ජංගම දුරකතන හරහා අන්තර්ජාල හෝ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතයේ යෙදෙන බවත් හෙළි වී ඇත. මේ අනුව සිය දරුවන්ගේ හැසිරීම පිළිබඳ දැඩි අවධානයෙන් පසුවන ලෙස වෛද්‍යවරු මව්පියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිති.